زعفران به دلیل طعم، رنگ و خواص درمانی‌اش گیاهی بسیار محبوب است.اما در کنار همه این فواید، حساسیت به زعفران امری مهم است .مصرف زعفران برای همه افراد مناسب نیست و برخی گروه‌ها باید در مصرف آن احتیاط کنند یا به‌طور کلی از آن اجتناب کنند.

1.زنان باردار

مصرف زعفران در دوران بارداری به‌خصوص در سه‌ماهه اول باید با احتیاط انجام شود. زعفران خواصی دارد که باعث افزایش انقباضات رحمی می‌شود، که این مسئله می‌تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد. در این دوران حساس، مصرف بیش از حد زعفران می‌تواند باعث تحریک رحم و ایجاد مشکلاتی همچون خونریزی و حتی زایمان زودرس شود. بنابراین، پزشکان توصیه می‌کنند زنان باردار از مصرف زیاد این ادویه خودداری کنند و قبل از مصرف حتماً با پزشک مشورت کنند.

2. افراد مبتلا به فشار خون پایین

زعفران به‌طور طبیعی خاصیت کاهش‌دهنده فشار خون دارد، که برای افراد با فشار خون بالا مفید است. اما برای کسانی که به‌طور طبیعی فشار خون پایینی دارند، این خاصیت ممکن است خطرناک باشد. مصرف زعفران می‌تواند باعث افت بیش از حد فشار خون شود و به علائمی مثل سرگیجه، ضعف، و حتی از دست دادن هوشیاری منجر شود. بنابراین، این افراد باید مصرف زعفران را به حداقل برسانند.

3.افراد دارای آلرژی به زعفران

برخی افراد به زعفران حساسیت دارند که ممکن است باعث بروز واکنش‌های آلرژیک جدی شود. علائم حساسیت به زعفران شامل کهیر، خارش، مشکلات تنفسی و حتی شوک آنافیلاکتیک است که می‌تواند تهدیدکننده حیات باشد. کسانی که سابقه آلرژی به مواد غذایی یا گیاهان مشابه دارند باید از مصرف زعفران اجتناب کنند تا خطر بروز این واکنش‌ها را کاهش دهند.

4. افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی

زعفران به‌دلیل خواص تحریک‌کننده‌اش ممکن است ضربان قلب را افزایش دهد، که می‌تواند برای بیماران قلبی خطرناک باشد. مصرف زیاد زعفران می‌تواند باعث افزایش ناگهانی فشار بر قلب شود و در مواردی به تپش قلب یا آریتمی قلبی منجر شود. بیماران قلبی بهتر است از مصرف زعفران به مقدار زیاد خودداری کنند و پیش از مصرف با پزشک مشورت کنند.

5. افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی

مصرف زیاد زعفران می‌تواند کلیه‌ها را تحریک کرده و باعث افزایش دفع ادرار شود. این مسئله ممکن است برای افرادی که بیماری‌های کلیوی مانند نارسایی کلیه دارند مضر باشد، زیرا عملکرد کلیه‌هایشان برای دفع مواد اضافی ضعیف است. مصرف زیاد زعفران ممکن است باعث افزایش بار کلیه‌ها شود و عملکرد آن‌ها را ضعیف‌تر کند.

6.کودکان و نوزادان

سیستم ایمنی و گوارش کودکان و نوزادان هنوز به‌طور کامل توسعه نیافته است و ممکن است به ترکیبات فعال زعفران حساسیت نشان دهند. مصرف زعفران برای کودکان می‌تواند موجب بروز علائم حساسیتی یا ناراحتی‌های گوارشی شود. به همین دلیل، توصیه می‌شود که این گروه سنی از مصرف زعفران اجتناب کنند تا از هرگونه مشکل سلامتی پیشگیری شود.

7.افراد مبتلا به اضطراب و افسردگی شدید

زعفران در مقادیر کم می‌تواند به عنوان یک آرام‌بخش طبیعی عمل کند، اما مصرف زیاد آن ممکن است اثرات منفی بر سیستم عصبی داشته باشد. در برخی افراد، زعفران می‌تواند علائم اضطراب و افسردگی را تشدید کند. مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث تحریک عصبی، بی‌قراری و افزایش اضطراب در افرادی با شرایط روانی حساس شود.

8.افراد با مشکلات معده و گوارش

زعفران به‌خاطر خواص گرمی که دارد، می‌تواند در برخی افراد موجب تحریک دستگاه گوارش و ایجاد سوزش معده شود. افرادی که به بیماری‌هایی مانند زخم معده یا رفلاکس اسید معده مبتلا هستند، ممکن است با مصرف زعفران دچار تشدید علائم شوند. زعفران می‌تواند باعث افزایش ترشح اسید معده شود که این مسئله برای افراد با مشکلات معده خطرناک است.

9. بیماران دیابتی

زعفران ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد و این مسئله برای بیماران دیابتی که داروهای کاهنده قند مصرف می‌کنند، مشکل‌ساز شود. مصرف زعفران می‌تواند افت شدید قند خون (هیپوگلیسمی) ایجاد کند که به علائمی مانند سرگیجه، تعریق، ضعف و حتی کما منجر می‌شود. بیماران دیابتی باید با پزشک مشورت کنند تا میزان مصرف زعفران را کنترل کنند.

10. افراد با سابقه حساسیت‌های دارویی

برخی از افراد ممکن است به ترکیبات خاصی در داروها حساسیت نشان دهند و احتمال دارد که زعفران نیز واکنش مشابهی در بدن آن‌ها ایجاد کند. این افراد ممکن است بعد از مصرف زعفران با مشکلاتی نظیر قرمزی پوست، خارش، تورم و حتی مشکلات تنفسی مواجه شوند. به‌ویژه افرادی که حساسیت به مواد گیاهی دارند، بهتر است از مصرف زعفران اجتناب کنند یا با پزشک مشورت کنند.

میزان مصرف مجاز زعفران

میزان مصرف مجاز زعفران بستگی به شرایط سلامتی، وزن و تحمل بدن هر فرد دارد، اما معمولاً مصرف روزانه کمتر از ۰.۱ گرم (حدود ۲۰ تا ۳۰ رشته زعفران) توصیه می‌شود. این مقدار برای بهره‌مندی از خواص زعفران مانند آرامش‌بخشی و بهبود خلق‌وخو کافی است و عوارض جانبی نیز ندارد.

برای افرادی که به صورت مرتب از زعفران استفاده می‌کنند، حداکثر میزان مجاز زعفران در روز ۱ گرم است، اما باید توجه داشت که مصرف بیش از این مقدار می‌تواند عوارضی مثل حالت تهوع، کاهش شدید فشار خون، سرگیجه و حتی در موارد بسیار نادر مسمومیت ایجاد کند. در واقع، مصرف ۵ گرم زعفران در یک وعده ممکن است به مسمومیت منجر شود و دوزهای بسیار بالاتر (۲۰ گرم و بیشتر) می‌تواند کشنده باشد.

توصیه‌های کلی:

• برای افراد سالم: مصرف روزانه کمتر از ۰.۱ گرم (۲۰ تا ۳۰ رشته) بی‌خطر است.
• برای افراد باردار: بهتر است مصرف زعفران در دوران بارداری محدود شده و فقط با مشورت پزشک انجام شود.
• برای کودکان: بهتر است مصرف زعفران به‌طور کلی محدود یا بسیار کم باشد و از مصرف زیاد آن اجتناب شود.

بهترین روش مصرف زعفران این است که آن را در دوزهای کم و به‌طور منظم مصرف کنید تا از خواص آن بهره‌مند شوید و از عوارض جانبی احتمالی جلوگیری کنید.

جمع بندی

در نهایت، زعفران ادویه‌ای ارزشمند و سرشار از خواص مفید است که می‌تواند به بهبود سلامتی کمک کند، اما مصرف آن باید با دقت و در حد تعادل انجام شود. رعایت میزان مصرف توصیه‌شده نه‌تنها از بروز عوارض ناخواسته جلوگیری می‌کند، بلکه به شما این امکان را می‌دهد که از تمامی خواص این طلای سرخ بهره‌مند شوید. به یاد داشته باشید که مانند هر ماده غذایی دیگر، اعتدال و آگاهی از شرایط خاص بدن‌تان کلید بهره‌بردن ایمن از این ادویه پرخاصیت است.